Zawał serca u kobiet: czynniki ryzyka, objawy i sposoby zapobiegania

Zawał serca u kobiet - wiek. Przyczyny i czynniki ryzyka

Zawał serca u kobiet najczęściej jest rozpoznawany między 45. a 70. rokiem życia. Jednak atak serca może pojawić się również o dużo młodszych pacjentek, tak naprawdę w każdym wieku. Warto nadmienić, iż zawał serca częściej dotyka mężczyzn niż kobiet. Co jest podstawową przyczyną tego groźnego stanu kardiologicznego? Głównym czynnikiem sprawczym zawału mięśnia sercowego jest miażdżyca, która prowadzi do odkładania złogów tłuszczu w ścianie tętnicy. Na skutek tego światło naczynia się zmniejsza i przepływ krwi jest utrudniony, co sprawia, że serce jest niedostatecznie dotlenione, odżywione i dochodzi do zawału. Warto nadmienić, iż miażdżyca jest przewlekłą chorobą zapalną naczyń tętniczych, której nie da się całkowicie wyleczyć, natomiast możemy spowolnić jej rozwój. 

Zawał serca u kobiety (jak również mężczyzn) może być przykrą konsekwencją nieleczonej choroby wieńcowej, która również rozwija się na skutek miażdżycy. Jakie są czynniki ryzyka zawału u kobiet? Oto najważniejsze z nich:

• miażdżyca,
• choroba niedokrwienna serca,
• nadciśnienie tętnicze,
• nadwaga i otyłość,
• cukrzyca,
• nikotynizm,
• niedobór witamin z grupy B,
• wysoki poziom cholesterolu i trójglicerydów,
• wysoki poziom homocysteiny,
• mała aktywność fizyczna lub jej brak,
• stres,
• zła dieta.

Ryzyko ataku serca rośnie u kobiet, które przebyły już zawał lub mają przypadki zachorowań w najbliższej rodzinie.

Kobiecy zawał serca - objawy

Jak pokazuje praktyka lekarska, objawy zawału serca u kobiet są mniej typowe i mniej nasilone, co sprawia, że często pacjentki zbyt długo zwlekają z wezwaniem pomocy medycznej lub w ogóle nie dzwonią na pogotowie ratunkowe. Oczywiście nie oznacza to, iż symptomy ataku serca u kobiety nie mogą wyglądać podręcznikowo (tj. silny ból w okolicach mostka i uczucie rozpierania w klatce piersiowej), to dość indywidualna kwestia i jak podkreślają najbardziej doświadczeni lekarze kardiolodzy - każdy zawał mięśnia sercowego jest inny. 

Tak więc, jakie są wczesne objawy zawału serca u kobiet? Jakie sygnały wysyła nam organizm przed atakiem serca? Zawał serca może dawać objawy często utożsamiane z problemami z układem pokarmowym, takie jak np.: nudności, wymioty, bóle nadbrzusza lub w okolicy żołądka, czy zgaga. Zdarza się, że kobiecy zawał objawia się też:

• uderzeniami gorąca (typowymi dla menopauzy),
• dusznościami (zwłaszcza po większym wysiłku fizycznym), 
• nagłym osłabieniem, 
• zmęczeniem,
• dezorientacją,
• bladością skóry,
• kołataniem serca,
• ból między łopatkami.

Powyższe symptomy zawsze powinny wzbudzić w Tobie czujność i zostać jak najszybciej skonsultowane z lekarzem. Jakie badanie wykaże przebyty zawał serca? EKG i oznaczenie stężenia troponiny we krwi.

Zawał serca u kobiet - pierwsza pomoc

Jak udzielić pierwszej pomocy w razie ataku serca u kobiety? Należy włożyć chorej pod język aspirynę, która rozrzedzi krew, ułożyć ją w pozycji siedzącej z tułowiem pochylonym do tyłu i zadzwonić po karetkę pogotowia (nr alarmowy 112 lub 999). Dodatkowo można otworzyć okno i rozluźnić ubranie kobiety. Warto starać się uspokoić chorą, gdyż może towarzyszyć jej silny lęk. Pamiętajmy, że osobie przechodzącej zawał nie powinno się dawać nic do picia ani do jedzenia.

Zawał serca u kobiet - statystyka

Jak wygląda zawał serca u kobiet ujęty w statystykach? Co roku w Polsce zachorowuje na zawał serca w przeliczeniu na 100 000 mieszkańców w grupie wiekowej 40-44 lat: 25 kobiet, w wieku 65-69 lat: 416 kobiet, w wieku 80-84 lata 1075 kobiet.

Zawał serca u kobiet - profilaktyka

Jakie działania zapobiegawcze podjąć, aby zminimalizować ryzyko zawału serca u kobiet? Należy starać się utrzymać prawidłową masę ciała, gdyż nadwaga i otyłość predysponują pacjentki do ataku serca. Warto dbać o aktywność fizyczną na co dzień, ponieważ brak ruchu także sprzyja rozwojowi tego stanu kardiologicznego. W profilaktyce zawału serca zaleca się przede wszystkim treningi aerobowe o umiarkowanej intensywności. Powinno się także unikać sytuacji stresogennych i w przypadku nikotynizmu - zerwać z nałogiem. Bardzo ważne są też regularne badania kontrolne (morfologia krwi kreatynina). 

• cholesterol norma u kobiet

Jak już wspomnieliśmy na początku artykułu, jednym z podstawowych czynników ryzyka zawału serca u kobiet jest wysoki cholesterol. W przypadku pacjentek płci żeńskiej prawidłowy cholesterol wynosi minimum 50 mg/dl (1,3 mmol/l). Chcąc uniknąć incydentów sercowo-naczyniowych warto stosować dietę obniżającą poziom cholesterolu. Co jeść, a co ograniczyć w codziennym menu? Z pewnością należy spożywać jak najmniej tłustego mięsa i jego przetworów, a zamiast tego urozmaicić dietę o nasiona roślin strączkowych, pełnoziarniste produkty zbożowe, oliwę z oliwek, olej rzepakowy. W jadłospisie powinny znaleźć się też warzywa i owoce będące dobrym źródłem pektyn np.: 

• bakłażan, 
• jabłka, 
• truskawki,
• agrest, 
• buraki, 
• jagody, 
• ziemniaki.

Warto 2 razy w tygodniu jeść tłuste ryby morskie bogate w kwasy tłuszczowe omega-3 np.: łososia, makrelę, halibuta, śledzia. Czego unikać? Produktów zawierających cukier, tłuszcze trans, konserwanty, sód.
Istotna jest regularność w spożywaniu posiłków. Kolację należy zjeść najpóźniej 2-3 godziny przed pójściem spać. Dietetycy kliniczni zalecają, aby jeść 5-6 mniejszych posiłków, zamiast 2-3 obfitych. Warto rozważyć przejście na dietę śródziemnomorską, która jest bardzo dobrze przebadana i ma korzystny wpływ na układ krążenia, jak i cały organizm.