Kiedy zrobić badanie TSH i jakie są normy dla dzieci i dorosłych?
Badanie TSH (hormonu tyreotropowego) jest podstawowym parametrem diagnostycznym zaburzeń funkcjonowania tarczycy. Jakie są normy TSH u dzieci i dorosłych? Jaki jest koszt badania TSH i jakie czynniki mogą zafałszować wyniki stężenia tyreotropiny we krwi? Przekonajmy się!
TSH - normy wiekowe
Normy TSH mogą nieco się różnić, w zależności od laboratorium diagnostycznego. Jednak uogólniając, w przypadku osób dorosłych za prawidłowy wynik uznaje się TSH w przedziale od 0,27 a 4,2 mj/l d. Pamiętajmy jednak, że poziom normy nie jest stały i zależy m.in. od wieku, płci oraz metody, jaką posługuje się do oznaczenia hormonu dane laboratorium diagnostyczne.
- norma TSH w I trymestrze - od 0,1 do 2,5 mIU/l
- norma TSH w II trymestrze - od 0,1 do 3,0 mIU/l
- norma TSH w III trymestrze - od 0,1 do 3,0 mIU/l
Jakie są normy TSH u dzieci? W przypadku niemowląt od 1. do 11. miesiąca życia poziom hormonu tyreotropowego powinien wynosić od 0.9 do 7.7 µU/ml. U dzieci od 12. miesiąca życia do rozpoczęcia dojrzewania poziom tyreotropiny powinien mieścić się między 0.6 a 5.5 µU/ml. Natomiast w przypadku młodzieży po okresie pokwitania prawidłowy poziom THS wynosi od 0.5 do 4.8 µU/ml.
Dla jak najpełniejszej diagnostyki zaleca się, aby poza sprawdzeniem poziomu stężenia hormonu tyreotropowego wykonać powiązanej z nim tyroksyny i trijodotyroniny. Badanie T4, T3 i TSH, czyli tzw. pakiet tarczycy pozwala wykryć m.in. chorobę Hashimoto czy inne autoimmunologiczne schorzenie - chorobę Gravesa-Basedowa.
TSH - kiedy badać?
Badanie tyreotropiny jest zalecane wszystkim, którzy chcą zadbać o swoje zdrowie i skontrolować stan gruczołu tarczowego. Warto sprawdzić poziom TSH, szczególnie jeśli mamy w rodzinie przypadki schorzeń o podłożu hormonalnym. To badanie laboratoryjne krwi pozwala wykryć wiele chorób endokrynologicznych, takich jak np. niedoczynność tarczycy, czy wtórna niedoczynność przytarczyc. Warto poddać się badaniu TSH również w przypadku stwierdzenia depresji.
TSH a zajście w ciążę
Nieprawidłowy poziom TSH może wpłynąć negatywnie na płodność i utrudniać zajście w ciążę. Natomiast wysokie stężenie hormonu tyreotropowego u ciężarnych pacjentek może odbić się niekorzystnie na rozwoju dziecka (niska masa urodzeniowa, wady rozwojowe).
Przykładowo, zbyt niski poziom TSH to większe ryzyko przedwczesnego porodu i poronienia. Z kolei nadmiar hormonu tyreotropowego w organizmie ciężarnej pacjentki może skutkować m.in.: odklejeniem łożyska, krwotokiem poporodowym, stanem przedrzucawkowym, anemią, czy nadciśnieniem tętniczym.
Z tego względu zaleca się, by przed rozpoczęciem starań o potomstwo profilaktycznie przebadać gruczoł tarczowy, w tym m.in. poprzez badanie TSH.
Wiele osób z podejrzeniem zaburzeń hormonalnych zastanawia się, kiedy jeszcze warto wykonać badanie TSH. Otóż sprawdzenie poziomu hormonu tyreotropowego we krwi jest zalecane kobietom, które wielokrotnie poroniły lub zmagają się z zaburzeniami miesiączkowania (nieregularne cykle menstruacyjne).
Jakie objawy powinny skłonić nas do sprawdzenia poziomu TSH? Do alarmujących symptomów zaliczamy:
- kołatanie serca,
- apatia,
- drażliwość,
- nerwowość,
- uczucie gorąca,
- zimne poty,
- kruche i łamliwe paznokcie,
- nadmierne wypadanie włosów,
- osłabienie/spadek energii życiowej,
- nagła utrata masy ciała,
- wahania nastroju,
- problem ze schudnięciem,
- zaparcia,
- biegunki.
Jak skorygować wyniki TSH? Zwykle lekarz wdraża odpowiednią farmakoterapię. Wskazana jest też zmiana trybu życia na zdrowszy tj. zadbanie o dietę bogatą w witaminy minerały korzystne dla tarczycy, przestrzeganie higieny snu, unikanie sytuacji stresogennych. Warto też pamiętać o regularnej aktywności fizycznej. Jakie ćwiczenia przy niedoczynności tarczycy oraz innych chorobach tego gruczołu będą dobrym wyjściem? Rekomendujemy treningi aerobowe (jazda na rowerze, pływanie, joga, bieganie).
BadanieTSH - jak się przygotować?
Badanie TSH jest prostą metodą diagnostyczną, która nie wymaga od pacjenta żadnych szczególnych przygotowań. Z uwagi na dobową zmienność wydzielania hormonu należy pamiętać, by zgłosić do punktu diagnostycznego w godzinach porannych, dzięki czemu wynik badania będzie najbardziej miarodajny.
Co może zafałszować wynik TSH?
Co wpływa na wynik TSH? Wielu pacjentów będących w trakcie procesu diagnostycznego zastanawia się, jakie czynniki mogą wpłynąć na wynik badania TSH. Zaburzenie wyników może spowodować m.in.:
- ciąża
- brak higieny snu,
- niedożywienie,
- nadmierny wysiłek fizyczny,
- silny stres,
- podaż jodu,
- przyjmowane leki i suplementy diety (np. glikokortykosteroidy, dopamina, biotyna).
Warto mieć świadomość, iż na poziom hormonu może wpłynąć też pora dnia, w której wykonamy badanie.
TSH - jak wygląda badanie?
Wiele osób, które są w trakcie diagnostyki chorób tarczycy est ciekawych, jak wygląda badanie TSH. Cała procedura trwa zaledwie kilka minut i nie wiąże się z dużym dyskomfortem (moment wkłucia igły można porównać do ukąszenia przez komara). Pielęgniarka pobiera krew z żyły łokciowej pacjenta. Czy badanie TSH trzeba robić na czczo? Jest to obligatoryjne - zaleca się, aby przyjść na badanie na czczo. Pobranie materiału (próbki krwi) powinno odbyć się w godzinach porannych.
Ile się czeka na wynik TSH?
Wynik badania TSH, który służy do oceny funkcjonowania gruczołu tarczowego, standardowo otrzymamy w ciągu jednego, maksymalnie 2-3 dni roboczych. Jak długo jest ważny wynik TSH? Wyniki badań hormonalnych zwykle są ważne do 3 miesięcy. Dlatego, zanim odwiedzimy ponownie lekarza endokrynologa, warto upewnić się, iż mamy aktualne wyniki badań.
Badanie TSH - cena
Ile kosztuje badanie TSH bez skierowania? W zależności od punktu pobrań zapłacimy za tego typu badanie od 15 do 50 złotych. Cena badania jest wyższa, jeśli dodatkowo chcemy też sprawdzić poziom stężenia innych hormonów tarczycy np. T3 i R4.
Źródła:
- https://www.mp.pl/pacjent/endokrynologia/choroby/211942,choroby-tarczycy
- https://www.mp.pl/pacjent/badania_zabiegi/98800,hormon-tyreotropowy-tsh
- https://podyplomie.pl/medycyna/26979,nieprawidlowe-stezenie-hormonu-tyreotropowego-kiedy-i-kogo-leczyc