Jak działają zastrzyki antykoncepcyjne i jakie mogą być skutki uboczne ich przyjmowania?

Co to jest i jak działa zastrzyk antykoncepcyjny?

Zastrzyk antykoncepcyjny to metoda antykoncepcji hormonalnej, która jest alternatywą dla jednoskładnikowych tabletek antykoncepcyjnych. Są bezpieczną i wygodną metodą zapobiegania ciąży, gdyż przyjmowane są raz na trzy miesiące. Zastrzyki antykoncepcyjne zawierają hormon progesteron, którego działanie wywołuje w organizmie taki stan, jaki powstaje w okresie ciąży lub karmienia piersią. Zawarty w zastrzykach antykoncepcyjnych progestagen powoduje zahamowanie owulacji i zagęszczanie śluzu w szyjce macicy, co uniemożliwia zapłodnienie komórki jajowej. Dodatkowo działanie zastrzyków antykoncepcyjnych wpływa na zmianę wyściółki macicy w taki sposób, że zapłodnione jajeczko nie mogło się w niej zagnieździć. Ze względu na fakt, że zastrzyk antykoncepcyjny nie zawiera estrogenu, może być stosowany przez kobiety karmiące piersią.

Gdzie i co ile robi się zastrzyk antykoncepcyjny?

Zastrzyk hormonalny wykonywany jest domięśniowo w pośladek, ramię lub biodro kobiety. Co ważne, zastrzyk antykoncepcyjny robi się raz na trzy miesiące, dzięki czemu są one łatwe w stosowaniu i nie ma potrzeby pamiętania o codziennym zażywaniu, antykoncepcji, jak w przypadku pigułek. Termin kolejnej iniekcji ustalany jest z lekarzem ginekologiem. Warto wskazać, że zastrzyk antykoncepcyjny można zrobić samodzielnie, lecz nieumiejętnie podany może być bolesny, dlatego tez warto skorzystać z pomocy pielęgniarki lub lekarza. Kobiety, które chcą skorzystać z tej metody antykoncepcji, powinny liczyć się z faktem, że zastrzyki antykoncepcyjne działają jeszcze przez 10 miesięcy od ostatniej iniekcji.

Zastrzyki antykoncepcyjne: skuteczność

Zastrzyki antykoncepcyjne charakteryzują się bardzo wysoką skutecznością. Wskaźnik Pearla dla tej metody antykoncepcji hormonalnej wynosi 0,2-0,5. Warto jednak wskazać, że zastrzyki hormonalne nie są niezawodną formą antykoncepcji. Okazuje się, że wpływ na ich skuteczność ma to, w jakim dniu cyklu podany zostanie pierwszy zastrzyk. Kiedy zatem najlepiej przyjąć pierwszy zastrzyk antykoncepcyjny? Dla uzyskania możliwie najwyższej skuteczności powinno się go podać w pierwszej fazie cyklu – najlepiej w ciągu pierwszych 5 dni cyklu miesiączkowego, gdyż iniekcja podana później może wykazywać znacznie niższy stopień zapobiegania przed ciążą i wskazane jest wówczas korzystanie z dodatkowego zabezpieczenia, które umożliwiają inne metody antykoncepcji, na przykład prezerwatyw czy gąbek dopochwowych przez kilka dni. Odpowiednio podany preparat we właściwej fazie cyklu z kolei wykazuje natychmiastowe działanie antykoncepcyjne.

Zastrzyk antykoncepcyjny: skutki uboczne

Stosowanie zastrzyków antykoncepcyjnych, podobnie jak innych hormonalnych środków zapobiegających ciąży, wiąże się z możliwością wystąpienia skutków ubocznych. Wśród najczęściej występujących działań niepożądanych wymienia się obniżone libido, bóle głowy, a także zwiększenie masy ciała, co wiąże się bezpośrednio z działaniem hormonów na organizm kobiety. Ponadto, zastosowanie zastrzyku antykoncepcyjnego u niektórych kobiet skutkować może przedłużającym się krwawieniem miesięcznym. Dodatkowo, pojawić się mogą tkliwość i bolesność piersi, suchość pochwy, a także wypadanie włosów. Warto również wskazać, że zastrzyk antykoncepcyjny może zaburzać miesiączkowanie. W tym znaczeniu mogą pojawiać się obfite miesiączki bądź przedłużający się okres. Zdarza się również, że po odstawieniu zastrzyków antykoncepcyjnych krwawienie miesięczne i cykle miesiączkowe nie powracają samoistnie. W takim przypadku miesiączkę wywołać musi ginekolog, poprzez podanie pacjentce leków hormonalnych.

Skutki uboczne stosowania iniekcji nie wiążą się jednak z bardziej nasilonymi objawami niż w przypadku stosowania innych metod antykoncepcji hormonalnej. Co więcej, nie pojawiają się one u każdej kobiety stosującej tę metodę zapobiegania ciąży i występują relatywnie rzadko. Warto również wskazać, że iniekcja hormonalna wywołuje długotrwały efekt antykoncepcyjny, gdyż w ciąży można zajść dopiero po 10 miesiącach od ostatniej iniekcji.

Zastrzyki antykoncepcyjne: przeciwwskazania

Zastosowanie zastrzyków antykoncepcyjnych, podobnie jak innych środków antykoncepcji hormonalnej, nie zawsze jest możliwe. W tym znaczeniu przeciwwskazaniem do iniekcji hormonalnych jest nadciśnienie tętnicze, a także choroby układu krążenia. Ponadto, bezwzględnym przeciwwskazaniem jest również uczulenie na którykolwiek ze składników preparatu, a także nowotwory piersi oraz macicy, przebyty udar, a także kamica pęcherzyka żółciowego.

Ile kosztuje i gdzie kupić zastrzyk antykoncepcyjny?

Koszt zastrzyków iniekcyjnych oscyluje w granicach 40 złotych, a ceny mogą się różnic w zależności od konkretnej apteki. Co ważne, w Polsce dostępny jest wyłącznie jeden rodzaj zastrzyków antykoncepcyjnych, pod nazwą Depo-Provera.

Zastrzyk antykoncepcyjny jest metodą zapobiegania ciąży, która jest odpowiednia dla kobiet zapominających o regularnym stosowaniu tabletek antykoncepcyjnych lub niemogących ich przyjmować ze względów zdrowotnych (na przykład z powodu problemów z wątrobą), a które chciałby mieć pewność skutecznego zabezpieczenia przed ciążą. Kobiety, które chcą zwiększyć skuteczność stosowanych hormonalnych metod antykoncepcyjnych, mogą dodatkowo skorzystać z antykoncepcji niehormonalnej – barierowej lub chemicznej.