Bostonka: objawy, leczenie i powikłania choroby bostońskiej

Co to jest bostonka?

Bostonka i choroba bostońska to potoczne nazwy stosowane dla określenia choroby dłoni, stóp i jamy ustnej, czyli HFMD – Hand, Foot and Mouth Disease. Bostonka jest typową chorobą wirusową wieku dziecięcego, która najczęściej pojawia się u dzieci do 10. roku życia. Bostonkę wywołują enterowirusy, w tym należące do nich wirusy Coxsackie A16. Choroba charakteryzuje się występowaniem wykwitów pęcherzykowych oraz plamisto-gródkowych w typowym obszarze dłoni, stóp i jamy ustnej. Warto wskazać, że choć choroba bostońska najczęściej dotyka dzieci, niemniej jednak może uaktywnić się również u dorosłych.

Objawy bostonki

Pierwsze objawy bostonki są nietypowe i mogą być mylone z przeziębieniem lub grypą. Okazuje się bowiem, że pierwszymi symptomami wskazującymi na chorobę bostońską jest:

• zmęczenie,
• osłabienie,
• złe samopoczucie,
• brak apetytu,
• ból gardła,
• wysoka gorączka, około 38-39ºC.

Niekiedy do powyższych symptomów mogą dołączyć także bóle kostno-stawowe oraz bóle głowy. Dodatkowo, chorobie towarzyszyć mogą również nudności i wymioty, a także biegunka. Ze względu na kliniczny obraz, który jest podobny do grypy, pierwsza faza choroby bywa potocznie nazywana grypą bostońską. Wysoka gorączka wraz z towarzyszącymi i jej objawami ustępuje po około 2-3 dniach, a następnie pojawia się typowa dla choroby bostońskiej wysypka, która przybiera formę plamek i gródek w kolorze łososiowym. Należy wskazać, że grudki nie są swędzące i mają około 1 cm średnicy. Co więcej, występują głównie na dłoniach, stopach, a także w jamie ustnej, ale niekiedy atakować mogą również twarz i górną połowę klatki piersiowej. Pęcherzyki mogą być wypełnione przezroczystym lub mlecznym płynem

Leczenie bostonki

Wdrożenie leczenia bostonki wiąże się z koniecznością rozpoznania i postawienia diagnozy. Do rozpoznania choroby bostońskiej następuje przede wszystkim w drodze oceny wizualnej zmian skórnych, jakie pojawiły się w chorego.

Bostonka to choroba zakaźna, której przebieg jest łagodny, samoograniczający się, a objawy zazwyczaj samoistnie ustępują w ciągu około 7-10 dni. Leczenie nie ma charakteru przyczynowego, lecz objawowe. Niemniej należy wskazać, że bostonka zazwyczaj nie wymaga leczenia, poza stosowaniem leków przeciwgorączkowych i przeciwzapalnych. Dodatkowo wskazane jest również odkażanie pęcherzyków barwnikami antyseptycznymi. Co ważne, choć objawy bostonki przypominają grypę w pierwszych dniach, leki na grypę nie są stosowane, gdyż symptomy nie są wywołane przez wirusy grypy. Na bostonkę może zachorować każdy, niemniej jednak choroba najczęściej dotyczy dzieci poniżej 10. roku życia. Należy również wskazać, że grypa bostońska ma znacznie łagodniejszy przebieg u dzieci, aniżeli u dorosłych. Należy podkreślić, że chorobę bostońską, choć można leczyć jedynie objawowo, to ze względu na możliwe powikłania nie należy jej lekceważyć.

Powikłania choroby bostońskiej

Bostonka to choroba, na którą – jak już wspomniano – najczęściej zapadają dzieci, jednak zdarzają się również zakażenia wśród dorosłych. Ze względu na fakt, że choroba bostońska u dzieci przebiega łagodnie, zazwyczaj nie wiąże się z poważnymi następstwami i rzadko odnotowuje się powikłania. Najczęściej dochodzi do odwodnienia, które spowodowane jest wysoką gorączką opiekunką czy brakiem łaknienia. Niekiedy zdarzyć się mogą również nadkażenia bakteryjne, które są efektem rozdrapywania zmian skórnych, najczęściej przez najmłodszych pacjentów. Niezwykle rzadko dojść może do powikłań neurologicznych w postaci zapalenia mózgu i opon mózgowo-rdzeniowych czy ostrego zapalenia płuc lub mięśnia sercowego. U dorosłych z kolei bostonka diagnozowana jest niezwykle rzadko. Niemniej jednak, jeżeli dojdzie do zakażenia, przebieg bostonki u osób dorosłych jest bardziej uciążliwy i wiąże się z dłuższą chorobą, niż w przypadku młodych pacjentów. W przypadku dorosłych, bostonka wiąże się z dosyć wysokim ryzykiem wystąpienia ogólnoustrojowych powikłań kardiologicznych oraz neurologicznych.

Czy bostonka jest zaraźliwa?

Bostonka to choroba, która charakteryzuje się wysoką zaraźliwością, którą najczęściej dotyczy dzieci w wieku od 2 do 10 lat. Zdecydowanie rzadziej bostonkę diagnozuje się u dorosłych. Dodatkowo możliwa jest wystąpienie bostonki w ciąży. Warto jednak wskazać, że do zarażenia najczęściej dochodzi przez drogę kropelkową – poprzez kaszel, kichanie czy przez ślinę – w okresie lata i jesieni. Okazuje się jednak, że wirus, który wywołuje bostonkę, bardzo łatwo się rozprzestrzenia poprzez bezpośredni kontakt z wydzielinami bądź wydalinami. W tym znaczeniu źródłem zakażenia może być również stolec, wówczas do zakażenia może dojść podczas wizyty dziecka w toalecie, który ma kontakt z deską, a następnie dotyka przedmiotów, które inni mogą brać do ust. Z tego względu kluczowe znaczenie w profilaktyce rozprzestrzeniania się zakażenia bostonką ma zachowanie wysokiej higieny. Należy zatem wskazać, że Bostonką można zarazić się poprzez:

• nieumyte ręce i niewłaściwą higienę rąk,
• ślinę,
• śluz z nosa,
• plwocinę,
• drogę kropelkową, między innymi podczas kaszlu kichania,
• powierzchnie zanieczyszczone wirusem,
• płyn z pęcherzyków wysypki,
• kał,
• bliski kontakt osoba chorą na bostonkę.

Ze względu na zaraźliwości bostonki, konieczne jest zachowanie odpowiednich środków ostrożności. W tym celu warto stosować maseczki, a także korzystać ze środków do dezynfekcji rąk. Niezwykle istotnym elementem profilaktyki jest również zachowanie wysokiej higieny. Ile razy można chorować na bostonkę? Ze względu na fakt, że chorobę bostońską wywołują różne wirusy, możliwe jest ponowne zakażenie.

Początki bostonki przypominają grypę lub przeziębienie. Pojawiają się wówczas typowe objawy w postaci bólu gardła, złego samopoczucia, bólów mięśni i wysokiej gorączki, które są typowe dla przeziębienia i grypy. Sprawdź, jakie są różnice między przeziębieniem a grypą. Okazuje się bowiem, że poddając się szczepionce na grypę, w tym również na grypę australijską, można zminimalizować ryzyko zachorowania na tę chorobę. Typowe dla schorzenia objawy pojawiają się dopiero po około 2-3 dniach. Bostonka to choroba, która dotyczy przede wszystkim dzieci. Warto jednak wskazać, że znacznie częściej u najmłodszych pacjentów występuje jelitówka u dzieci.